هر آنچه باید از ارز دیجیتال بدانیم

این روزها مدام از ارزهای دیجیتالی صحبت می‌شود. اما با وجود شهرتی که پیدا کرده‌اند هنوز هم عده زیادی از افراد دقیقا نمی‌دانند که منظور از ارز دیجیتال چیست و این ارزها دقیقا چه کاربردی در دنیای امروز دارند. ارزهای دیجیتالی در حقیقت ارزهایی هستند که با پروتکل‌های رمزگذاری‌شده طراحی می‌شوند و هدف‌شان کاهش تقلب و ممانعت از جعل و کلاه‌برداری ارزی است. اگر شما هم کنجکاو هستید که درباره هویت و کارکرد این ارزهای تازه‌وارد، بیشتر بدانید، بهتر است تا پایان این مطلب همراه باشید.

در ۳۱ اکتبر سال ۲۰۰۸، یک مقاله از طرف شخص یا سازمانی با نام مستعار ساتوشی ناکاموتو منتشر شد. ایده‌ای این مقاله، ارسال و دریافت پول بین دو نفر به‌صورت مستقیم و ناشناس بود. این مقاله، به مفهوم مورد نظر خود نام Bitcoin را اختصاص داد. از آنجایی که بیت‌کوین برای عملکرد خود از رمزنگاری استفاده می‌کند، دسته‌بندی ارز رمزنگاری شده برای آن پیشنهاد شد.

البته اصطلاح ارز دیجیتال نیز از آن زمان رواج پیدا کرد.تنها هدف بیت‌کوین، تراکنش‌های مالی بود؛ اما محققان با بررسی فناوری زیرساختی آن، متوجه پتانسیل‌های بالای آن برای استفاده در صنایع دیگر شدند. پتانسیلی که می‌توانست اپلیکیشن‌هایی قوی با رویکردی انقلابی برای صنایع مختلف بسازد. بلاک‌چین، نامی بود که برای این فناوری زیرساختی استفاده شد.
مهم‌ترین ویژگی ارز دیجیتال در غیرمتمرکز بودن آن است.

یعنی هیچ نهاد، سازمان یا دولت خاصی، آن را تحت نظارت و کنترل خود ندارد. در نتیجه، دیگر خبری از دخالت دولت‌ها در مدیریت و پیشبرد پروژه‌های موجود در شبکه بلاک‌چین نیست. شبکه بلاک چین، شبکه‌ای وسیع و گسترده است که ارزهای دیجیتالی در بستر آن تبادل می‌شوند.

استفاده از انواع ارز دیجیتال برای تراکنش‌های مالی مختلف از نقاط گوناگون دنیا مقدور است. برای انجام هرگونه تراکنش با ارز دیجیتالی در بستری گسترده نیاز به کلید‌های عمومی و خصوصی وجود دارد. این کلیدها، امنیت فعالیت با رمزارزهای دیجیتالی را بالا می‌برند. در واقع، عملیات تراکنش با ارزهای دیجیتال به کمک فرایندهای رمزگذاری مسیر تراکنش انجام می‌شود.

در روش‌های قبلی که نسبت به تراکنش با ارزهای دیجیتال و بلاک‌چین، سنتی محسوب می‌شوند، مبلغ زیادی به عنوان کارمزد در جابجایی ارزها و معاملات از سوی موسسات مالی واسطه و بانک‌ها دریافت می‌شود. اما انجام فعالیت‌های گوناگون با انواع ارز دیجیتال دیگر چنین مشکلی ندارد. یعنی به ازای مبلغ بسیار اندکی از کارمزد، امکان تراکنش‌های مالی وجود دارد.

عده اندکی از افراد از پیدایش انواع ارز دیجیتال اطلاع دارند. این پدیده، در واقع به عنوان اختراعی در کنار یک اختراع دیگر، پا به دنیای ارزها گذاشت. بیت‌کوین، معروف ترین ارز دیجیتالی است که خالق آن، فردی ناشناسی به نام ساتوشی ناکاموتو است. هویت این فرد کاملا مشخص نیست و فرضیه‌هایی وجود دارد که شاید این فرد، نامی جعلی برای گروهی از افراد باشد که اقدام به تولید و طراحی نخستین ارز دیجیتال یعنی بیت‌کوین کرده‌اند که نخستین و مهم‌ترین پول دیجیتال است و از سایر انواع این ارز بیشتر در معرض قضاوت و تحلیل قرار می‌گیرد.

به عبارت دقیق‌تر، در دنیای دیجیتال به بیت‌کوین توجه زیادی می‌شود. این ارز، قیمت‌ ارزهای دیگر را تعیین می‌کند و روی مسیری که ارزهای دیگر دیجیتالی طی می‌کنند، اثرات فوق‌العاده‌ای دارد. قبل از اینکه ایده طراحی و تولید اسکناس‌های دیجیتالی به عرصه ظهور برسد، بیت‌کوین به عنوان ارزی به بازار عرضه شد که برای معامله و انجام تراکنش‌های مختلف با آن، هیچ واسطه‌ای میان دریافت‌کننده و گیرنده وجود نداشت. در واقع، ارز دیجیتال بیت کوین در بستری کاملا غیرمتمرکز، امکان معامله میان دو فرد را بدون نیاز به بانک‌ها و موسسات فراهم می‌کند. در واقع، بیت کوین و شیوه جذاب تراکنش با آن، قبل از اینکه ایده پول دیجیتالی به منصه ظهور برسد، پا به دنیا گذاشت.

ارز دیجیتال چگونه کار می‌کند؟

همان‌طور که عنوان شد، بیت‌کوین و ارزهای دیجیتال دیگر به عنوان اختراعی جانبی در حین کار کردن روی پروژه پول دیجیتالی به وجود آمدند. این پروژه به دنبال تولید روشی بود که طی آن در بسترهای دیجیتالی، امکان تبادل و تراکنش مالی مقدور شود اما این سیستم، سیستمی متمرکز بود. در‌حالی‌که بیت‌کوین و انواع ارز دیجیتال در بستری کاملا غیرمتمرکز قابل‌استفاده هستند و این دستاوردی تصادفی است که در طی کار کردن روی تولید پول دیجیتالی به دنیا معرفی شد.

از مزایای سیستم و شبکه غیرمتمرکز می‌توان به این موضوع اشاره کرد که تمام تراکنش‌ها در بستر بلاک‌چین و شبکه‌ای که ارزهای دیجیتال در آن رد و بدل می‌شوند مانند یک دفتر کل حسابداری بسیار بزرگ است. در این دفتر کل بزرگ، تمام تراکنش‌هایی که از سوی کاربران صورت می‌گیرد، کاملا در شبکه ثبت می‌شود و همه از آن خبر دارند.

در این صورت، امکان ایجاد تغییر در اطلاعات ثبت‌شده در سیستم و دستکاری آنها وجود نخواهد داشت. هر تراکنش جدیدی که قرار است در سیستم به ثبت برسد باید مورد تایید تمام کاربرانی باشد که در شبکه بلاک چین و شبکه‌های مشابه آن با عنوان گره شناخته می‌شوند.

ارزهای دیجیتال چگونه تولید می‌شوند؟

انواع ارزهای دیجیتال از طریق استخراج کردن از سوی کارشناسانی تولید می‌شوند که آنها را با روش‌هایی پیچیده و رایانه‌هایی مجهز، تولید یا به عبارت بهتر استخراج می‌کنند. در مسیر استخراج ارز دیجیتال، چیزی به نام هَش وجود دارد. هَش، در واقع نوعی مکانیزم است که هر بلوک اطلاعاتی در شبکه بلاک چین را به بلوک قبلی خود مرتبط می‌کند.

استخراج‌کنندگان ارزهای دیجیتالی با تولید هر بلوک و اضافه کردن آن به بلاک‌چین، کار خود را پیش می‌برند. برای اینکه بتوان، ارزهای دیجیتال را استخراج کرد نیاز به رایانه‌های پیشرفته وجود دارد. ضمن اینکه این فرایند، برق بسیار زیادی هم مصرف می‌کند.

مصرف برق زیادی که در حین استخراج ارزهای دیجیتال به کار گرفته می‌شود، باعث شده تا دلمشغولی بزرگی برای ماینرها یا همان استخراج‌کنندگان پول دیجیتال به وجود آید. برخی از دولت‌ها هم معتقدند که این حجم از الکتریسیته برای هر کشوری، هزینه زیادی به همراه خواهد داشت.

چند مدل ارز دیجیتال داریم؟

ارزهای دیجیتال از تنوع زیادی برخوردار هستند. بیشتر آنها کارکرد و ویژگی‌های مشابهی دارند. معروف‌ترین آنها بیت کوین است. اما موارد و گزینه‌های مشهور دیگری هم در دنیای ارزهای دیجیتال وجود دارد که از آنها می‌توان به ریپل (Ripple)، اتریوم (Ethereum)، لایت کوین (Litecoin) و مونِرو (Monero) اشاره کرد. این ارزهای دیجیتالی، مشهورتر از گزینه‌های دیگر بازار هستند و به نوعی رهبران بازار ارزهای دیجیتالی به شمار می‌روند.

سرنوشت ارز دیجیتال، سیاه یا سفید؟

ارزهای دیجیتالی به شدت در حال گسترش هستند. حدود ۱۰ سال از ظهور آنها در دنیا می‌گذرد و در این مدت کوتاه به اندازه کافی جنجال و خبر آفریده‌اند. در سال ۲۰۱۸، ارزهای دیجیتالی، وضعیت چندان مطلوبی را پشت سر نگذاشتند و علیرغم پیش‌بینی‌ها، ارزش‌شان به اندازه‌ای تغییر نکرد که پیش‌بینی می‌شد.

اما در سال ۲۰۱۹، همه چیز با تغییرات مثبتی رو به رو شد. تغییراتی که تمام ذی‌نفعان در بازار ارزهای دیجیتال را به آینده درخشان آنها امیدوار کرده است. واقعیت این است که ساز و کار و بستری که ارزهای دیجیتال در آن فعالیت می‌کنند از ظرفیت بسیار زیادی برای رشد و فعالیت در صنایع و عرصه‌های مختلف برخوردار است. در نتیجه به نظر می‌رسد که در آینده‌ای نزدیک، بیشتر و بیشتر از رمزارزها خواهیم شنید.